تاکنون هیچ زنی به قهرمانی مسابقات جهانی شطرنج نرسیده است. گذشته از این‌که نام کمتر زنی در این سطح از مسابقات شطرنج‌بازی به چشم می‌خورد. به نظر می‌رسد شطرنج مردانه است. دست‌کم، آمار چنین می‌گوید.
تسلط به این بازی که آمیزه‌ای از محاسبات ریاضی است، نیازمند دقت و هوشیاری فراوان است. در نتیجه برتری مردان هم در این عرصه، نشانی از بالاتر بودن ضریب هوشی آنان نسبت به زنان تعبیر می‌شود. البته هر از گاهی دلایل فرهنگی هم برای توجیه این برتری چشم‌گیر، مطرح می‌شود.
یک زن به شانزده مرد
پژوهشگران انگلیسی ثابت می‌کنند که هر دوی این تعابیر: بالا بودن ضریب هوشی مردان و دلایل فرهنگی، تا واقعیت فاصله زیادی دارند. یک گروه از محققان انگلیسی که در این زمینه تحقیق کردند، می‌گویند، برتری مردان در مسابقات شطرنج در اصل یک دلیل دارد. دلیلی ساده و پیش‌پا افتاده: بی‌علاقه‌گی زنان به شطرنج.
این تیم تحقیقاتی که در دو دانشگاه معتبر اروپا، دانشگاه آکسفورد انگلیس و دانشگاه توبینگن آلمان کار میکند، در گام نخست به بررسی آمار شطرنجبازان پرداخته است. به عنوان مثال، در انجمن شطرنجبازان آلمان که ۱۲۰ هزار عضو دارد، نسبت زنان به مردان، یک به شانزده است. در نتیجه در سی‌هزار مسابقه‌ای که این انجمن در طول سال برگزار میکند، آمار شرکت‌کنندگان زن به مراتب کمتر از مردان است.
ارتباط ضریب هوشی با جنسیت
این تیم تحقیقاتی سپس به مقایسه صد مرد و صد زن برتر انجمن شطرنجبازان آلمان پرداخته است. جالب این‌جاست که در نتیجه کلی این تحقیق تفاوت محسوسی مشاهده نمی‌شود. گذشته از آن‌که سه زن برتر لیست در مقایسه با مردان هم‌تراز خود، نمرات بهتری کسب کردند. در ۷۰ رتبه بعد، مردان بهتر از زنان و مجددا در ۲۰ رتبه آخر، زنان بهتر از مردان بودند.
پژوهشگران انگلیسی معتقدند، این تحقیق همانند نتیجه تحقیقی که تابستان گذشته در آمریکا و با شرکت ۷ میلیون دانش‌آموز صورت گرفت، ثابت میکند که جنیست با ضریب هوشی ارتباط مستقیمی ندارد.
در تحقیقی که تابستان سال ۲۰۰۸ در مدارس آمریکا صورت گرفت، پژوهشگران با مقایسه نمرات و علاقه‌مندی دانش‌آموزان دختر و پسر در دروس ریاضی، هندسه و ورزش، به این نتیجه رسیدند که ضریب هوشی بالا، هیچ ربطی به جنسیت ندارد.
دویچه وله
